Giuseppe Torelli (1658—1709) był (przypuszczalnie) twórcą koncertu na skrzypce z towarzyszeniem instrumentów (napisał 6 dzieł tego typu). Działał zrazu jako altowiolista, później jako kapelmistrz w Ansbach i jako skrzypek w Bolonii. Przypuszczalnie też jest pierwszym twórcą formy concerto grosso (z pewnością jego dzieła tego typu były publikowane przed innymi: Concerti grossi con una Pastorale per il santissimo Natale na 2 skrzypiec koncertujących, 2 dalszych skrzypiec, altówki i basso continuo, 1709).Formę koncertu skrzypcowego Torelli rozwinął z istniejącej już formy sonaty na trąbkę z towarzyszeniem zespołu smyczkowego. Zarówno ta forma jak i concerto grosso opierają się na trzyczęściowości (tempa: szybkie, powolne, szybkie). Tego rodzaju formy uprawiał też urodzony w Weronie Evaristo Felice dall’Abaco (1675— —1742), działający w Monachium i Brukseli, autor muzyki wyłącznie instrumentalnej (co wówczas było rzadkością). Dall’Abaco napisał m. in. 24 sonaty skrzypcowe, 12 sonat triowych, 12 concerti da chiesa i 6 concerti grossi. W dziełach jego uderza znaczne rozbudowanie formalne.
Torelli
